Kompetencje emocjonalne

Daniel Goleman, amerykański psycholog, wykładowca i publicysta naukowy znany jest z rozpropagowania pojęcia Inteligencji Emocjonalnej szerokiej publiczności. Jego bestselerowa książka Inteligencja emocjonalnaSukces w życiu zależy nie tylko od intelektu, lecz od umiejętności kierowania emocjami, sprzedała się w 40 krajach w sumie w ponad 5 000 000 egzemplarzy.

Podstawowymi kompetencjami emocjonalnymi i społecznymi wg Golemana, w dużej mierze powtórzone za Peterem Saloveyem są:

Znajomość własnych emocji – czyli samoświadomość, którą buduje się przez

  • Umiejętne rozpoznawanie oraz nazywanie doświadczanych emocji
  • Umiejętność zrozumienia przyczyny swoich uczuć
  • Rozpoznawanie różnicy pomiędzy emocją (chęcią działania), a działaniem

Kierowanie emocjami – czyli samoregulacja, którą rozwija się przez

  • Lepsze znoszenie frustracji oraz naukę panowania nad złością
  • Ćwiczenia wyrażania złości w społecznie akceptowalny sposób
  • Zmniejszenie liczby autodestrukcyjnych zachowań oraz myśli np. dzięki stosowaniu terapii poznawczo-behawioralnej
  • Umiejętne radzenie sobie ze stresem np. dzięki ćwiczeniom oddechowym, medytacji, rozpoznawaniu i nazywaniu źródeł niepokoju

Rozpoznawanie emocji u innych – czyli empatia rozwijana przez

  • Próby analizowania i opisywania sytuacji z perspektywy innej osoby, mówieniu w imieniu kogoś kto ma inne poglądy i próba obrony tezy, z którą się nie zgadzamy
  • Obserwowanie zachowań innych ludzi i próby wysnucia na tej podstawie wniosków dotyczących ich stanów emocjonalnych
  • Uczenie się rozpoznawania emocji z mimiki twarzy, postawy ciała i gestów
  • Rozwijanie umiejętności słuchania

Nawiązywanie i podtrzymywanie związków z innymi – czyli umiejętności społeczne, rozwijane dzięki

  • Uczeniu się o innych kulturach i granicach społecznie akceptowalnych zachowań w danej kulturze
  • Analizowaniu stosunków międzyludzkich
  • Ćwiczeniu umiejętności rozwiązywania konfliktów
  • Rozwijaniu umiejętności komunikacyjnych
  • Rozwijaniu umiejętności współpracy oraz pracy w grupach

Zdolność motywowania się – czyli automotywacja rozwijana przez

  • Ćwiczeniu umiejętności wyznaczania celów i skupieniu się na osiągnięciu wyznaczonego celu
  • Ćwiczeniu zdolności skupiania uwagi
  • Ćwiczeniu samokontroli oraz umiejętności “opóźnionej gratyfikacji”